Nghiên cứu, xây dựng công cụ hỗ trợ quản lý và khai thác hiệu quả dữ liệu VNREDSat-1

Chi tiết

Được đăng ngày Thứ tư, 21 Tháng 9 2016 14:43

Vệ tinh VNREDSat-1 là vệ tinh viễn thám đầu tiên của Việt Nam. Từ khi chính thức vận hành, ngày 01 tháng 9 năm 2013, vệ tinh đã thu nhận được hàng chục nghìn cảnh ảnh, và như vậy, với tuổi đời theo thiết kế  là 05 năm,  vệ tinh sẽ chụp được hàng trăm nghìn cảnh ảnh trên khắp thế giới. Tuy nhiên, ảnh VNREDSat-1 lại không được thiết kế theo hệ thống tọa độ hàng cột như hệ thống K-J của ảnh SPOT, nên hiện nay chưa thể định danh được loại ảnh này. Điều đó gây khó khăn cho công tác tra cứu và quản lý dữ liệu ảnh. Hiện nay, để tra cứu tổng thể dữ liệu ảnh VNREDSat-1 chụp được, cần phải chia làm nhiều công đoạn tìm kiếm thủ công, tốn rất nhiều thời gian, công sức và rất dễ nhầm lẫn.

Để giải quyết vấn đề trên, các nhà khoa học thuộc Cục Viễn thám quốc gia, Viện Công nghệ Vũ trụ - Viện Hàn lâm KHCNVN, Cục Công nghệ thông tin - Bộ Tài nguyên và Môi trường đã triển khai thực hiện đề tài VT/UD-01/15“Nghiên cứu, xây dựng công cụ hỗ trợ quản lý và khai thác hiệu quả dữ liệu VNREDSat-1”. Đề tài do ThS. Trần Tuấn Đạt chủ trì, thực hiện từ tháng 1/2015 đến tháng 3/2016. Đề tài có mục tiêu hỗ trợ công tác quản lý, vận hành và khai thác hiệu quả hệ thống viễn thám VNREDSat-1; trong đó mục tiêu cụ thể là: xây dựng phương pháp định danh cảnh ảnh VNREDSat-1 trên toàn thế giới; xây dựng bộ công cụ hỗ trợ việc quản lý và công bố dữ liệu VNREDSat-1.

Đề tài đã áp dụng các phương pháp định danh cảnh ảnh đang được sử dụng trên thế giới và kế thừa những kiến thức, công nghệ tiên tiến phù hợp với điều kiện của Việt Nam; nghiên cứu khảo sát các phương pháp xây dựng công cụ hỗ trợ quản lý và khai thác dữ liệu ở các trạm thu trên thế giới và nghiên cứu tổng thể hiện trạng hệ thống trạm thu ảnh VNREDSat-1 hiện đang được vận hành tại Cục Viễn thám quốc gia.  Trên cơ sở đó, đề tài đưa ra giải pháp khắc phục những bất cập của hệ thống hiện tại để xây dựng công cụ phù hợp với điều kiện thực tế; ứng dụng công nghệ thông tin trong việc xây dựng bộ công cụ hỗ trợ việc quản lý và công bố dữ liệu VNREDSat-1.

Đề tài xác định phương pháp định danh cảnh ảnh dựa theo tọa độ tâm của các cảnh ảnh chụp được, hệ thống chia lưới ô vuông được đặt theo 2 trục K (nghiêng với mặt phẳng xích đạo 98^o), trục J (vuông góc với trục K). Đơn vị cơ bản trên trục là độ dài của ¾ cảnh ảnh do 2 cảnh ảnh liên tiếp chờm phủ nhau ít nhất 10% mỗi chiều, mỗi ô vuông được định danh theo hàng và cột. Khi cảnh ảnh được chụp, hệ thống sẽ so sánh tọa độ tâm của cảnh ảnh với tọa độ tâm của ô vuông, nếu tọa độ tâm của cảnh ảnh gần với tọa độ tâm của ô vuông nào thì đặt tên cho cảnh ảnh theo K, J của ô vuông đó.

Cảnh ảnh VNREDSAT-1 sẽ được định danh như sau:VYYYYMMDD_HHMMSS_KKKKJJJJ_M_LM

Trong đó:V: Tên viết tắt của vệ tinh VNREDSAT-1,YYYYMMDD_HHMMSS: Năm, Tháng, Ngày, Giờ, Phút, Giây chụp ảnh (theo giờ GMT),KKKKJJJJ: số thứ tự hàng cột trên lưới nền (mỗi hàng, cột sẽ bao gồm 4 chữ số,M: Ảnh đa phổ hoặc toàn sắc,LM: mức xử lý.

Đề tài đã đổi tên được 600 cảnh ảnh VNREDSat-1 theo phương pháp định danh mới.

Dải chụp cơ sở để xây dựng hệ thống ô lưới cảnh ảnh VNREDSat-1

Một phần hệ thống ô lưới cảnh ảnh VNREDSat-1

Danh mục ảnh VNREDSat-1

Bộ công cụ hỗ trợ quản lý và công bố dữ liệu VNREDSat-1 trên nền web

Công cụ hỗ trợ quản lý và công bố dữ liệu VNREDSat-1 trên nền web sẽ được gắn vào website của Cục Viễn thám quốc gia, gồm các công cụ: chiết xuất siêu dữ liệu, chiết xuất vị trí cảnh ảnh, chiết xuất ảnh xem nhanh, các công cụ hỗ trợ hiển thị và tra cứu, công cụ đổi tên cảnh ảnh.

Đề tài đã công bố 01 công trình khoa học trên tạp chí Tài nguyên và Môi trường (Trần Tuấn Đạt, Nguyễn Ngọc Quang, Vũ Văn Phong, Nguyễn Thị Phương Hoa (2016):“Xây dựng công cụ hỗ trợ quản lý và khai thác hiệu quả dữ liệu viễn thám VNREDSat-1”, tạp chí Tài nguyên và Môi trường số 12(242), tháng 6-2016, tr.13-15, Hà Nội).

Hội đồng Khoa học và Công nghệ cấp Nhà nước họp ngày 15/8/2016 kết luận: Đề tài đã thực hiện đầy đủ theo đúng yêu cầu của hợp đồng đã ký, đảm bảo tính chính xác và trung thực, trong thời gian không dài mà đề tài đã thực hiện nhiệm vụ, đạt được những kết quả như trên là rất hiệu quả. Hội đồng nghiệm thu đề tài và đánh giá đạt loại Đạt.

Nguồn tin: ThS. Trần Tuấn Đạt, chủ nhiệm đề tài VT/UD-01/15